Hôm nay (11/6, theo giờ Việt Nam), Google đã chính thức phát hành phiên bản chính thức của Android 16 cho toàn bộ người dùng thiết bị Google Pixel được hỗ trợ. Tuy nhiên, trái với kỳ vọng về một cuộc lột xác, phiên bản đầu tiên này lại có vẻ ngoài khá khiêm tốn, thiếu vắng nhiều tính năng lớn đã được công bố. Thế nhưng, ẩn sâu bên trong Android 16 là những thay đổi nền tảng mang tính chiến lược cho tương lai của hệ điều hành này.
Mặc dù được phân loại là một bản cập nhật lớn, Android 16 (tên mã ‘Baklava’) khi mới cài đặt lại không mang đến cảm giác thay đổi đột phá. Nguyên nhân là do các tính năng được mong chờ nhất như giao diện Material 3 Expressive hay Chế độ Desktop (Desktop Mode) mới sẽ chỉ xuất hiện trong bản cập nhật hàng quý (QPR1) vào cuối năm.

Tuy nhiên, chuyên gia Mishaal Rahman của Android Authority cho rằng, việc gọi Android 16 là một bản cập nhật “nhàm chán” là một nhận định vội vàng. Phiên bản này đóng vai trò là một bước đệm quan trọng, đặt nền móng cho hàng loạt tính năng đột phá và đồng bộ hóa trải nghiệm trên toàn hệ sinh thái.

Vì sao Android 16 ra mắt sớm hơn thường lệ?
Việc Android 16 ra mắt vào tháng 6, sớm hơn khoảng 3 tháng so với lịch trình hàng năm, là một động thái có chủ đích của Google với hai mục tiêu chính:
- Hỗ trợ các thiết bị ra mắt mùa hè: Các nhà sản xuất như Samsung có thể cài đặt sẵn phiên bản Android mới nhất cho các sản phẩm chủ lực sắp ra mắt, như Galaxy Z Fold7 và Z Flip7, thay vì phải chờ đợi bản cập nhật sau vài tháng. Chính Google cũng sẽ hưởng lợi khi dòng Pixel 10 dự kiến ra mắt vào tháng 8 có thể xuất xưởng với Android 16.
- Lịch trình cập nhật mới: Google đang chuyển sang mô hình phát hành hai bản cập nhật lớn có API mới mỗi năm. Một bản phát hành nền tảng lớn vào Quý 2 (như Android 16) và một bản cập nhật nhỏ hơn vào Quý 4. Các quý còn lại sẽ là các bản vá và cập nhật tính năng (Feature Drops).
Dưới đây là bảng phát hành Android của Google trong những năm qua.
Phiên bản Android | Tên mã | Ngày phát hành |
Android 16 | Baklava | Ngày 10 tháng 6 năm 2025 |
Android 15 | Vanilla Ice Cream | Ngày 3 tháng 9 năm 2024 |
Android 14 | Upside Down Cake | Ngày 4 tháng 10 năm 2023 |
Android 13 | Tiramisu | Ngày 15 tháng 8 năm 2022 |
Android 12 | Snow Cone | Ngày 4 tháng 10 năm 2021 |
Android 11 | Red Velvet Cake | Ngày 8 tháng 9 năm 2020 |
Android 10 | Quince Tart | Ngày 3 tháng 9 năm 2019 |
Những thay đổi nền tảng đáng chú ý
Dù thiếu vắng các thay đổi giao diện hào nhoáng, Android 16 lại tập trung vào việc củng cố những yếu tố cốt lõi.
1. Live Updates và App Functions: Nền tảng cho trợ lý thông minh và thông báo động
- Live Updates: Đây là câu trả lời của Android cho tính năng Live Activities của Apple. Về cơ bản, Google đã tạo ra một mẫu “thông báo kiểu tiến trình” tiêu chuẩn cho các ứng dụng như gọi xe, giao đồ ăn. Trong phiên bản đầu tiên, API đã có sẵn cho lập trình viên, nhưng trải nghiệm đầy đủ (hiển thị trên màn hình luôn bật, đầu bảng thông báo) sẽ chỉ được kích hoạt trên điện thoại Pixel trong các bản cập nhật QPR sắp tới. Việc chuẩn hóa này sẽ khuyến khích các nhà phát triển đồng loạt áp dụng, thay vì mỗi hãng tự xây dựng một phiên bản riêng.

- App Functions API: Một API mới cho phép các ứng dụng bên thứ ba “giao tiếp” với trợ lý ảo Gemini. Ví dụ, người dùng có thể ra lệnh cho Gemini để đặt món ăn thông qua một ứng dụng nhà hàng cụ thể. Dù chưa được quảng bá rộng rãi, đây là bước đi quan trọng để biến Gemini thành một trợ lý thực sự hữu ích và có khả năng tương tác sâu với hệ sinh thái ứng dụng.

2. Bước đi quyết liệt của Google để đồng bộ hóa trải nghiệm ứng dụng
Một trong những thay đổi có tác động lớn nhất trong Android 16 là việc Google bắt đầu “ép buộc” các nhà phát triển phải tuân thủ các tiêu chuẩn thiết kế mới nhằm mang lại trải nghiệm nhất quán, đặc biệt trên các thiết bị màn hình lớn:
- Bắt buộc chế độ tràn viền (Edge-to-edge): Các ứng dụng nhắm đến Android 16 sẽ không còn lựa chọn từ chối chế độ tràn viền, giúp giao diện trở nên hiện đại và liền mạch hơn.

- Kích hoạt mặc định hoạt ảnh “Quay lại dự đoán” (Predictive Back): Hoạt ảnh xem trước đích đến của cử chỉ “quay lại” sẽ được bật mặc định, giúp người dùng điều hướng một cách tự tin và rõ ràng hơn.
- Bắt buộc khả năng thích ứng (App Adaptivity): Các ứng dụng sẽ mặc định có thể thay đổi kích thước trên các thiết bị màn hình lớn như máy tính bảng và điện thoại gập, giải quyết bài toán ứng dụng hiển thị kém trên các thiết bị này.

3. Bảo vệ Nâng cao (Advanced Protection): Tăng cường bảo mật chỉ với một chạm
Trên Android 16, Google đã giới thiệu chế độ “Bảo vệ Nâng cao” ở trong phần Cài đặt, giúp kích hoạt đồng loạt hàng loạt biện pháp bảo mật như: hạn chế cài đặt ứng dụng từ nguồn ngoài, chặn truy cập mạng 2G không an toàn, các tính năng chống trộm… Đây là một giải pháp đơn giản, giúp người dùng có thể bảo mật thiết bị một cách nhanh chóng.

Các cải tiến nhỏ nhưng đáng giá khác
Bên cạnh những thay đổi lớn, Android 16 còn mang đến nhiều cải tiến chất lượng trải nghiệm:
- Tự động gom nhóm thông báo: Các thông báo từ cùng một ứng dụng sẽ được tự động gom lại để giảm sự lộn xộn.
- Mở Google Wallet bằng nút nguồn: Người dùng có thể thiết lập nhấn đúp nút nguồn để mở ví điện tử.
- Hiển thị tình trạng pin: Các thiết bị từ Pixel 8a trở lên sẽ có mục xem tình trạng sức khỏe của pin.
- Chụp ảnh màn hình HDR đúng chuẩn: Hỗ trợ chụp và lưu ảnh màn hình HDR với đầy đủ dải tương phản động.
- Cải tiến trợ năng: Hỗ trợ tốt hơn cho máy trợ thính LE Audio, Auracast và thêm nhiều tùy chọn cho người dùng bàn phím vật lý.
Kết luận
Thoạt nhìn, Android 16 có thể gây thất vọng cho những ai mong đợi một sự thay đổi ngoạn mục về giao diện. Tuy nhiên, đây thực chất là một trong những bản cập nhật nền tảng quan trọng nhất trong những năm gần đây.
Theo chuyên gia Mishaal Rahman, Google đang tập trung vào việc “dọn dẹp” và chuẩn hóa hệ sinh thái, buộc các nhà phát triển phải tạo ra những ứng dụng đẹp hơn, hoạt động nhất quán hơn và sẵn sàng cho tương lai của các thiết bị đa dạng như máy tính bảng, điện thoại gập và cả PC. Những tính năng như Live Updates và App Functions API dù chưa hoàn thiện nhưng là những viên gạch đầu tiên cho một hệ điều hành thông minh và có tính tương tác cao hơn.
Bản cập nhật Android 16 chính thức vừa ra mắt giống như phần móng của một ngôi nhà. Nó không hào nhoáng, nhưng nó vững chắc và cần thiết để những “tầng” tiếp theo, mà cụ thể là các bản cập nhật QPR1 và QPR2 với giao diện mới, có thể được xây dựng một cách hoàn hảo.
Theo: Android Authority
Mời bạn xem các video mới nhất của FreightST ngay tại đây.
Comments